Wat is het verschil tussen een luchtwarmtepomp en aardwarmtepomp?

Wat is het verschil tussen een luchtwarmtepomp en aardwarmtepomp (ook wel bodemwarmtepomp genoemd)? Een luchtwarmtepomp wordt ook wel een ventilatiewarmtepomp genoemd. Wat zijn de voor- en nadelen van deze verschillende soorten?

Nu de warmtepomp steeds bekender wordt, dringt de vraag welke warmtepomp soort de beste keus is. Maar wat zijn nou de verschillen tussen deze twee en wat is het verschil tussen een lucht-lucht warmtepomp en een lucht-water warmtepomp?

Welke warmtebronnen zijn er voor deze warmtepompen?

De luchtwarmtepomp, ook wel de ventilatiewarmtepomp genoemd heeft de lucht als warmtebron en de aardwarmtepmp de bodem. Een warmtepomp onttrekt dus warmte uit een bron in de omgeving zoals de aardbodem, de buitenlucht of ventilatielucht om zo op een duurzame manier je huis te verwarmen. Een warmtepomp haalt dus eigenlijk gratis warmte uit de omgeving in combinatie met een kleine hoeveelheid stroom heb je een zeer hoog rendement.

Zo heb je dus verschillende soorten warmtebronnen, heb je te maken met een gesloten of open systeem en kan je ook nog een keuze hebben tot een verticaal of horizontaal systeem.

De meest voorkomende warmtepomp soorten die gebruikt worden in Nederland zijn: lucht-lucht, lucht-water, water-water, bodem-water, hybride warmtepomp. De werking van al deze warmtepompen berust op dezelfde natuurkundige principes, het is alleen de manier waarop de warmte onttrokken en afgegeven wordt, die per type pomp verschilt.

Het verschil tussen lucht-water warmtepomp en lucht-lucht warmtepomp

Een lucht-lucht warmtepomp en een lucht-water warmtepomp halen beide energie uit de buitenlucht. Een lucht-lucht warmtepomp haalt de warmte uit de buitenlucht en geeft deze af aan het ventilatiesysteem (lucht) binnenshuis. De lucht-water variant geeft de warmte af aan de cv-installatie (water). De beide varianten worden vaak wel een luchtwarmtepomp genoemd.

Een lucht-water warmtepomp levert meer warmte-energie per kilowatt elektriciteit dan een lucht-lucht warmtepomp en haalt zelfs bij -20° nog warmte uit de buitenlucht. Voor elke kilowatt die de lucht-water warmtepomp gebruikt, krijg je er 5 kilowatt aan warmte voor terug. Bij de lucht-lucht pomp is dit gemiddeld 3 kilowatt.

Er zijn grofweg twee verschillende type installaties lucht-water warmtepompen waar je uit kunt kiezen: hybride en all-electric. Bij een hybride installatie wordt de warmtepomp op je cv-ketel aangesloten. De ketel zorgt voor het warme water en dient als back-up: hij wordt enkel bijgeschakeld voor de verwarming als het heel koud is. Je hebt dus nog steeds een gasaansluiting nodig. Een elektrische warmtepomp, ook wel all-electric genoemd, heeft geen gas meer nodig en is dus volledig elektrisch. Bekijk het verschil tussen een elektrische warmtepomp en een hybride warmtepomp.

Wat is een luchtwarmtepomp?

Een luchtwarmtepomp heeft de buitenlucht als bron en een aardwarmtepomp haalt energie uit een open of gesloten waterbron in de grond en in sommige gevallen uit oppervlaktewater. De werking is verder hetzelfde, alleen de bron waaruit de warmte wordt onttrokken verschilt. Een ventilatiewarmtepomp haalt energie uit de afgezogen lucht en brengt die terug in de centrale verwarming. 

Door de woning heen wordt lucht afgezogen en wordt weg geventileerd om overtollig vocht tegen te gaan. Dat is ergens wel zonde, want je ventileert daarmee warme lucht de woning uit. Met een ventilatiewarmtepomp haal je de warmte uit deze ventilatielucht. Die warmte gebruik je vervolgens weer mooi opnieuw om je woning te verwarmen.

Wat zijn de voordelen van een luchtwarmtepomp?

Een luchtwarmtepomp heeft vele voordelen, hieronder staan er een aantal opgesomd:

• Zeer geschikt bij renovatie van uw woning.
• Ook geschikt als u geen ruimte heeft om te boren.
• Met een lucht-waterwarmtepomp heeft u geen gas meer nodig.
• Zowel voor verwarming van uw woning als voor warm tapwater.
• Deze warmtepomp heeft een zeer goed rendement.

Kan je beter investeren in een bron of zonnepanelen?

De zon gebruiken als warmtebron is ook mogelijk door middel van PVT-panelen. Investeer je dus geld in de grond of leg je het op het dak? Dat is waar het op neer komt als je kiest voor een grondgebonden warmtepomp óf een luchtwarmtepomp met zonnepanelen. Het bedrag dat het boren van de bron meer kost, kan je ook inzetten voor zonnepanelen. In dat geval wek je de elektriciteit die de warmtepomp verbruikt zelf op. Financieel gezien is het dus vaak slimmer om te kiezen voor zonnepanelen in combinatie met een lucht-water warmtepomp.

Je bent dan volledig groen, want je wekt volledig energieneutraal en zonder CO2-uitstoot elektriciteit op voor het verwarmen en koelen van jouw woning. In dat geval verwarm en koel je dan gratis.

Wat is een aardwarmtepomp?

Een aardwarmtepomp onttrekt warmte uit (een waterbron in) de grond, of in sommige gevallen uit oppervlakte water. De warmtepomp waardeert de opgenomen warmte op tot een gewenste temperatuur. Wanneer er gebruik wordt gemaakt van aardwarmte, komt er geen warmtepomp bij het proces. De aardwarmte is al voldoende qua temperatuur. Hierbij wordt veel dieper geboord, van 1 km tot meer.

Hoewel de term aardwarmtepomp het meest wordt gebruikt voor een warmtepomp die zijn energie uit de grond haalt, is de grond gebonden warmtepomp eigenlijk beter. Je haalt immers warmte uit de grond. Dit wordt ook wel grondwarmte of bodemwarmte genoemd. Bij grond warmte kan er ook gebruik gemaakt worden van zogenaamde WKO’s (Warmte Koude Opslag systemen).

Daarnaast is het mogelijk om gebruik te maken van aardwarmte, ook wel geothermie genoemd. Dit is iets compleet anders. Wanneer er gebruik wordt gemaakt van aardwarmte, komt er geen warmtepomp bij te pas. De aardwarmte is al voldoende qua temperatuur. Hierbij wordt veel dieper geboord, van 1 km tot meer.

Welke warmtepomp is meer betrouwbaar?

Een luchtwarmtepomp of aardwarmtepomp zijn in principe even betrouwbaar, maar een goed ontwerp is daarbij essentieel die afgestemd is op de situatie. Het aanleggen van een bron is lastiger, waarbij het vinden van de balans een grotere uitdaging is dan bij een luchtwarmtepomp. Wanneer het systeem niet goed is ontworpen, is dat bij een aardwarmtepomp minder makkelijk op te lossen omdat je dan vaak de grond in moet.

Het verschil in geluidsniveau

De buitenunit van de luchtwarmtepomp maakt geluid, maar het niveau is sterk afhankelijk per merk. Ons advies is dat je het best een luchtwarmtepomp kunt kiezen waarbij het buitendeel is voorzien van een scroll compressor, die zijn namelijk veel stiller en daardoor nauwelijks waarneembaar. Een aardwarmtepomp bestaat uit één deel dat binnen wordt geplaatst. Daarmee haal je een geluidsbron naar binnen.

Wat is het verschil tussen een luchtwarmtepomp en aardwarmtepomp?

De ingreep van een luchtwarmtepomp, ook wel ventilatiewarmtepomp genoemd, is een stuk minder heftig dan de aardwarmtepomp. De luchtwarmtepomp is met name bij woningenbouw een effectievere oplossing en heeft aan de lucht een onuitputtelijke bron.

Een aardwarmtepomp is door de hogere aanschaf een stuk minder makkelijk terug te verdienen. De meerprijs van het aanleggen van een bron in de grond, kan ook op het dak gelegd worden in de vorm van zonnepanelen. In dat geval is het verwarmen en koelen gratis. Aan een aardwarmtepomp kleven risico’s zoals het in balans houden van de bron en bij storingen moet je mogelijk de grond in. Bij grotere projecten kan een aardwarmtepomp beter passen, maar dat is sterk afhankelijk van factoren zoals isolatie, toepassing, afgiftesysteem, voorzieningen om de bron in balans te houden.

Een advies op maat is daarom aan te raden, zodat er op een specifieke situatie de beste oplossing kan worden gevonden.